یادداشتی در مدح اسپارتاکوس و نقد خودمان

(با تموم شدن فصل سوم بازی پادشاهان "game of thrones" داغ دلم تازه شد و یاد یکی از یاددداشتهای خودم افتادم که اینجا میگذارم)

دیدن فیلم های حماسی همیشه یکی از علاقه های بی اندازه من بوده و خواهد بود، مخصوصاً اونهایی که برپایه واقعیت باشه. از "نجات سرباز رایان" گرفته که بخشی از جنگ جهانی دوم رو روایت میکنه و چه فیلم سطح پایینتری مثل "سنتریون" که در مورد یک سپاه رومی در سالهای قبل از میلاد هست و رشادت های اونهارو به تصویر میکشه...

 

امشب داشتم سریال "اسپارتاکوس" رو میدیدم. فیلمی سراسر هیجان و حماسه. اسطوره هایی که نه کاملاً سفیدن و نه کاملاً سیاه و این باعث میشه که برای بیننده قابل باور باشن.

هالیوود و کمپانی هایی مثل اون در غرب، با کمک گرفتن از فیلمنامه های عالی، جلوه های ویژه فوق العاده و خوش سلیقگی های کارگردان، اسطوره های خودشون رو – هرچند که ارزش اسطوره شدن نداشته باشن- به بهترین شکل ممکن به مردم جهان عرضه میکنن.

امروز اگه از یه نوجوان ایرانی بپرسین دوست داری مثل کدوم اسطوره می بودی؟ فکر میکنین چی داره برامون بگه؟ به غیر از شخصیت های فیلم های غربی؟ از سوپرمن و بتمن و اسپایدرمن گرفته تا همین اسپارتاکوس.

داشتم یکی از قسمت های اسپارتاکوس رو میدیدم و غرق در رشادت های اسپارتاکوس و کریکسوس و گانیکوس و همراهاشون بودم و هر ثانیه خودم رو جای یکیشون میذاشتم که یکدفعه به شخصیت "کراسوس" رسیدم. یه لحظه دلم گرفت... میدونید چرا؟ احتمالاً میدونید کراسوس کیه ولی خوب من هم معرفیش میکنم:

اول در مورد کراسوس بگم؛

کراسوس فرمانده لشکریه که اسپارتاکوس رو شکست داد  و اون و همه یارانش رو کشت. بعدش شد یکی از سران حکومت سه نفره امپراطوری بزرگ روم و بعد از اون روم تصرف ها و پیروزهای خیلی زیادی داشت. و نوبت رسید به تصرف ایران! کراسوس با کلی دبدبه و کبکبه و مغرورانه با 40 هزار نفر لشکر به ایران حمله کرد ولی در مقابل سردار ایرانی، سورنا شکست خورد و نابود شد. این در حالی بود که سورنا یه لشکر 10 هزار نفری در اختیار داشت، یعنی ربع لشکر کراسوس. جالبه که سورنا رو پدید آورنده جنگهای پارتیزانی در جهان میدونند. (و ما نمیدونیم!) اونجور که توی تاریخ اومده، تیراندازهای خیلی ماهری سورنا رو در جنگ ها همراهی می کردن.

توی گزارش افسران رومی که فرار کرده بودن اومده : "سواران ایران توانایی تیراندازی از پشت‌سر را دارند. ایرانیان کمانهایی تازه اختراع کرده‌اند که با آنها توانستند پای پیادگان ما را که با سپرهای بزرگ در برابر انها و برای محافظت از سوارانمان دیوار دفاعی درست کرده بودیم به زمین بدوزند... سربازان ایرانی تسلیم نمی‌شدند و تا آخرین نفس باید می‌جنگیدند. ".

واقعاً سینمای ما منتظر چه رخدادی از این بزرگتر هست که ازش حماسه درست کنه. شاید منتظره که این شخصیت هم مثل مولانا و رودکی و ابن سینا و جمال الدین اسدآبادی و .. توسط همسایگانمون مصادره بشه و یا منتظره که هالیوود از شخصیت های حماسی ما به نفع خودش بهره ببره، مثل فیلم "300".

وقتی اونها از بدترین فاجعه های بشری که موجبش شدن مثل جنگ ویتنام حماسه میسازن چرا ما نمیتونیم از زیباترین حماسه هامون چیزی رو به معرض نمایش بگذاریم؟

 چرا عادت کردیم که همیشه مرغ همسایه غاز باشه؟ چرا هیچ نوجوونی اسم سورنا رو با هیجان و به عنوان اسطوره نمیاره؟! ما امثال سورنا کم داریم؟

آریو برزن رو میشناسید؟ نه؟ پس شاید لئومیداس رو به واسطه فیلم 300 بشناسید که با 300 نفر از یارانش و 700 نفر دیگه مقابل سپاه ایران ایستاد تا حرکتشون رو به تاخیر بندازه تا بقیه 7000 نفر یونانیها فرار کنن. البته همه ی اونها توسط سپاه ایران کشته شدن ولی چه فیلمهایی از این داستان و چه مجسمه هایی از لئومیداس که نساختن. (توی همین فیلم 300 چقدر ایرانی رو تحقیر کردن و اجداد مارو وحشی نشون دادن در حالیکه به گواه تاریخ متمدن ترین اقوام جهان ایرانیها بودن.) حالا این آریوبرزن دقیقاً نسخه ایرانی لئومیداسه. ولی کیه که بشناسدش؟!

آرش کمانگیر، کاوه آهنگر، کورش، نادر شاه، ارد بزرگ، بابک خرمدین، ابومسلم خراسانی و... اینها رو اگه کشوری مثل آمریکا میداشت فکر میکنید چه میکرد؟ واقعا این کاری که ما با فرهنگ و تاریخمون میکنیم هیچ بشر انجام میده؟!

اصلا همه اون شخصیت هایی که گفتم به کنار. ما یکی از بزرگترین و باشکوهترین کتاب های حماسی جهان رو داریم. بدبخت بسی رنج برد فردوسی تا داستان های حماسی رو که دهان به دهان می چرخید رو به نظم در آورد برای امروز جوونهای ما. اونوقت بچه های ما باید برن فقط کتاب هری پاتر ک.. کش و بخونن؟!

آقا اصلا باز هم همه اینهایی که تا الان اسم آوردم به کنار. اصلاً اینها چون اکثراً قبل از اسلام بودن نمیشه براشون فیلم ساخت و بهشون پرداخت!! خدای نکرده یکی ناراحت میشه! در مورد امیرکبیر و ستار خان و باقر خان و میرزا کوچک خان و  ... چطور؟ اصلا اینها هم به کنار. چون قبل از انقلاب بودن معنی ندارن!!  آخه نامردا! آخه پفیوسا! حداقل به این شهدا و رزمنده های جنگ تحمیلی رحم کنین! یعنی 2 تا فیلم قشنگ و شسته رفته از اینها نمیتونین بسازین که چهارتا جک و جوون ببینن بهشون حس حماسی دست بده؟؟

فقط میتونین از مختار و سلیمان و یوسف و اینجور غیر ایرانیها فیلم های خوب بسازین؟! هویت میفهمین یعنی چی؟؟؟؟ یعنی "ممکنه من مسلمون باشم ولی عرب نیستم؛ ایرانیم. ممکنه مسیحی باشم ولی غربی نیستم؛ ایرانیم. ممکنه اصلا بیدین باشم آقاجان، ولی ایرانیم. من هویتم ایرانی بودنمه.  

خب... الان خیلی عصبیم. خیلی. ولی خب کاری هم نمیتونم بکنم به جز اینکه یه هفته منتظر بمونم تا قسمت بعدی اسپارتاکوس ریلیز بشه!

پایان